Jestem zatrudniona na 1/4 etatu. Spoglądając na listę płac zauważyłam, że od mojego wynagrodzenia pracodawca nie odprowadza składki na ubezpieczenie zdrowotne. Poszperałam w Internecie i okazało się, że po prostu „nie ma z czego wyjść”. Tylko że teraz nie wiem, czy mogę pójść do dentysty lub lekarza rodzinnego i wystarczy RMUA? Czy ten dokument nie będzie respektowany?
Odpowiedzi udziela
Przemysław Gogojewicz, ekspert w zakresie prawa pracy i ubezpieczeń społecznych.
Obowiązek opłacania składek z ubezpieczenia zdrowotnego pracowników jest bezwzględny. Na tej podstawie pracownik jest ubezpieczony zdrowotnie i może korzystać np. z pomocy stomatologicznej. Jeśli jest Pani zatrudniona na ¼ etatu i otrzymuje niskie wynagrodzenie warto sprawdzić, czy składka zdrowotna nie przewyższa zaliczki na podatek. Jeśli tak jest, konieczne będzie obniżenie składki do wysokości zaliczki.
W praktyce występują jednak przypadki, kiedy składka zdrowotna wynosi 0 zł.
Będąc zatrudnionym na podstawie umowy o pracę pracownik – bez względu na wysokość otrzymywanego wynagrodzenia – jest wówczas obowiązkowo ubezpieczony zarówno w zakresie ubezpieczeń społecznych (ubezpieczenia: emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe), jak i w zakresie ubezpieczenia zdrowotnego, nawet gdy składka zdrowotna wynosi 0 zł. Wynika to z prostej zależności: jeśli przy niskim dochodzie zaliczka na podatek dochodowy wynosi 0 zł, to składkę na ubezpieczenie zdrowotne obniża się do wysokości tej zaliczki, czyli też do 0 zł.
Jak stanowi art. 83 ust. 1 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, jeśli obliczona składka na ubezpieczenie zdrowotne w wysokości 9% podstawy wymiaru jest wyższa od zaliczki na podatek dochodowy, to wówczas składka zdrowotna obliczona za poszczególne miesiące powinna zostać obniżona do wysokości tej zaliczki. W takiej sytuacji płatnik składek przekazuje składkę zdrowotną w wysokości obniżonej do kwoty zaliczki.
Warto wiedzieć, że płatnicy składek nie są zobowiązani do informowania ubezpieczonych o wysokości przekazanych składek przy wykorzystaniu formularza ZUS RMUA. Formularz ZUS RMUA, podobnie jak imienny raport miesięczny przekazywany do ZUS, powinien zawierać informacje dotyczące ubezpieczonego, tj. jego numery identyfikacyjne (PESEL, NIP) oraz nazwisko i imię.
Zatem kwestie tę należy niezwłocznie rozwiązać przekazując do ZUS zaległe raporty. Dokumentem ubezpieczeniowym jest obecnie druk ZUS RMUA, potwierdzający odprowadzanie składek do ZUS.
Płatnik składek zobowiązany jest do złożenia imiennego raportu miesięcznego korygującego, w formie nowego dokumentu zawierającego wszystkie prawidłowe dane, jeżeli po złożeniu imiennego raportu miesięcznego występuje konieczność korekty danych uprzednio wykazanych. Nieprawidłowości mogą zostać stwierdzone przez płatnika składek we własnym zakresie lub przez ZUS.