Mąż ubezpieczył mnie w swoim zakładzie pracy, jako - wówczas - osobę bezrobotną. Ostatnio zawarłam jednak z nowym pracodawcą umowę zlecenie. Czy w takim przypadku mogę mieć dwa ubezpieczenia czy muszę z któregoś zrezygnować?

Odpowiedzi udziela Przemysław Gogojewicz, ekspert w zakresie prawa pracy i ubezpieczeń społecznych:

W takim przypadku właściwym będzie objęcie ubezpieczeniami społecznymi i ubezpieczeniem zdrowotnym przez zleceniodawcę.

Obowiązek opłacania składek na ubezpieczenie społeczne za osoby wykonujące pracę na podstawie umowy zlecenia, umowy agencyjnej albo innej umowy o świadczenie usług, do której - zgodnie z kodeksem cywilnym - stosuje się przepisy dotyczące zlecenia jest uzależniony od tego, czy jest to dla zatrudnionej osoby jedyny tytuł do ubezpieczeń, czy też oprócz tej umowy podlega ona również ubezpieczeniom z innych tytułów, na przykład wykonywanej umowy o pracę lub prowadzonej działalności gospodarczej. 

Generalnie osoby wykonujące pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym (art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych - t.jedn.: Dz. U. 2009 r. Nr 205 poz. 1585 ze zm.).

Ponadto, zgodnie z art. 6 ust. 4 u.s.u.s., nie podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym osoby wykonujące pracę na podstawie wyżej wymienionych umów, jeżeli są uczniami gimnazjów, szkół ponadgimnazjalnych, szkół ponadpodstawowych lub studentami, do ukończenia 26 lat. Podobnie nie rodzi obowiązku ubezpieczeń społecznych umowa o dzieło zawarta z innym podmiotem niż pracodawca, a także gdy praca w ramach tej umowy nie jest wykonywana na rzecz pracodawcy. 

Osoby wykonujące pracę na podstawie umowy zlecenia, umowy agencyjnej albo innej umowy, do której zgodnie z kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, które są objęte obowiązkowymi lub przystąpili do dobrowolnych ubezpieczeń emerytalnego i rentowych podlegają również obowiązkowo ubezpieczeniu wypadkowemu. 

Natomiast zleceniobiorcy, którzy z tytułu wyżej wymienionych umów podlegają obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, ubezpieczeniu chorobowemu podlegają dobrowolnie (art. 11 ust. 2 u.s.u.s.). Objęcie dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym następuje od dnia wskazanego we wniosku nie wcześniej jednak niż od dnia, w którym wniosek został złożony, a ustaje od dnia wskazanego we wniosku o wyłączenie z tego ubezpieczenia nie wcześniej niż od dnia złożenia tego wniosku.

Jedyny wyjątek dotyczy sytuacji, kiedy zgłoszenie do ubezpieczenia chorobowego nastąpi w ciągu 7 dni od daty powstania obowiązkowych ubezpieczeń społecznych. Wówczas objęcie ubezpieczeniem chorobowym następuje od dnia powstania obowiązku ubezpieczeń społecznych (art. 14 ust. 1a u.s.u.s.). 

Oczywiście ubezpieczenie chorobowe ustaje także wówczas, gdy zleceniobiorca zakończy wykonywanie umowy zlecenia, ponieważ w momencie tym ustaje tytuł do ubezpieczeń. Składka na ubezpieczenie zdrowotne w przypadku osób wykonujących pracę na podstawie powyższych umów jest obowiązkowa.

Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. 2009 r. Nr 205 poz. 1585 ze zm.).

Przemysław Gogojewicz

Specjalista w zakresie prawa pracy i ubezpieczeń społecznych
www.gogojewicz.com