Zaczęłam naukę w szkole policealnej w trybie dziennym. Nie pracuję zawodowo. Co w takiej sytuacji z moim ubezpieczeniem zdrowotnym? Czy powinna ubezpieczyć mnie szkoła?

Odpowiedzi udziela Przemysław Gogojewicz, ekspert w zakresie prawa cywilnego i ubezpieczeń społecznych:

Zgodnie z ustawą o ubezpieczeniu zdrowotnym każdy słuchacz szkoły policealnej zostaje zgłoszony do ubezpieczenia zdrowotnego przez swojego rodzica. Może tego dokonać również szkoła policealna, jednakże w przypadku kiedy rodzic pracuje i ma taką możliwość, aby ubezpieczeniem zdrowotnym objąć członków swojej rodziny, nie ma konieczności, aby dokonywała tego szkoła.

Zatem obowiązek zgłoszenia do ubezpieczenia zdrowotnego będzie spoczywał na rodzicach, a nie na szkole, czy ewentualnym zleceniodawcy, jeśli uczeń pracuje w oparciu o umowę cywilno-prawną.

W przypadku uczniów szkół gimnazjalnych i szkół ponadgimnazjalnych, jak również w przypadku studentów obowiązek ubezpieczeń społecznych z tytułu umowy zlecenia, umowy agencyjnej, czy też umowy o świadczenia usług, do której stosuje się przepisy kodeksu cywilnego o zleceniu, uzależniony jest od wieku.

Stosownie bowiem do art. 6 ust. 4 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.jedn.: Dz. U. 2009 r. Nr 205 poz. 1585; dalej jako - s.u.s.), wykonywanie tego typu umów przez uczniów w/w szkół oraz studentów, którzy nie ukończyli 26. roku życia, zostało wyłączone od obowiązku ubezpieczeń emerytalnego i rentowych, ale nie daje też możliwości objęcia tymi ubezpieczeniami na zasadzie dobrowolności.

Analogiczne zasady odnoszą się do ucznia lub studenta, który nie ukończył 26. lat, a ma ustalone prawo do renty, jak również w sytuacji zbiegu tytułów ubezpieczeń ze stosunku pracy oraz umowy zlecenia (zawartej z innym podmiotem niż pracodawca) i to bez względu na wysokość podstawy wymiaru składki ze stosunku pracy (art. 9 ust. 1a i ust. 4b s.u.s.).

Jedynie w przypadku, gdy student, który nie ukończył 26. lat, zawarł umowę zlecenia z własnym pracodawcą (lub wykonuje pracę na jego rzecz), uważany jest za pracownika w rozumieniu art. 8 ust. 2a s.u.s. i znajduje tu zastosowanie reguła z art. 18 ust. 1a s.u.s.

W omawianej sytuacji uczeń lub student, który nie ukończył 26. lat podlega z umowy zlecenia obowiązkowo ubezpieczeniu zdrowotnemu, na zasadzie art. 82 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (t.jedn.: Dz. U. 2008 r. Nr 164 poz. 1027).

Zleceniobiorca, będący jednocześnie uczniem lub studentem, a który ukończył 26. lat życia, podlega z tytułu tej umowy ubezpieczeniom społecznym na ogólnych zasadach dotyczących zleceniobiorców.

Podstawa prawna:

1. Ustawa z dnia 13 października 1998 r.  o systemie ubezpieczeń społecznych Dz. U. 2009 r. Nr 205 poz. 1585 ze zm.).
2. Ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. 2008 r. Nr 164 poz. 1027 ze zm.).

Przemysław Gogojewicz

Specjalista w zakresie prawa pracy i ubezpieczeń społecznych
www.gogojewicz.com