Pytanie Czytelnika: Czym są franszyzy i udziały własne, czy mają wpływ na wysokość odszkodowania?

Odpowiedzi udziela Aleksander Daszewski, radca prawny w Biurze Rzecznika Ubezpieczonych:

Franszyzy i udziały własne to umownie określane kwotowe lub procentowe ograniczenia w wypłacanych odszkodowaniach. Zasadniczo są ich dwa rodzaje tj. franszyzy integralne i udziały własne w szkodzie zwane także franszyzami redukcyjnymi.

Franszyzy integralne charakteryzują się tym, że zakład ubezpieczeń nie uruchamia ubezpieczenia przy szkodach do określonej wysokości. Zwykle franszyzy integralne określane są kwotowo na dosyć niskim poziomie np. równowartości 100 euro, 50 USD czy 100 zł w każdej szkodzie. Franszyza integralna ma na celu wyeliminować z obsługi likwidacyjnej drobne szkody, gdzie koszt związany z prowadzeniem postępowania likwidacyjnego (czas pracy reprezentanta zakładu ubezpieczeń - likwidatora, koszt jego dojazdu, koszt przygotowania dokumentacji także fotograficznej) przekroczyłby wartość samej szkody.

Udziały własne (franszyzy redukcyjne) zwykle są określone procentowo np. 10% w każdej szkodzie albo rzadziej kwotowo np. 500 euro czy 5000 zł w każdej szkodzie rzeczowej. W ofertach spotyka się także przypadki mieszane określenia franszyz np. 10% w każdej szkodzie rzeczowej ale nie mniej niż 2000 zł. Franszyza redukcyjna ogranicza wypłacane odszkodowanie na określonych w niej zasadach i głównie ma za zadanie stanowić czynnik motywujący poszkodowanego do podwyższonej staranności i dbałości o swój majątek, gdyż w sytuacji jego utraty zakład ubezpieczeń nie będzie kompensował szkody w całości a pomniejszy odszkodowanie o wartość określonej umową franszyzy, która to obciąży poszkodowanego. Przeciwnie do franszyz integralnych zwykle udziały własne (franszyzy redukcyjne) można wykupić tzn. zakład będzie odpowiadał za całość szkody, ale jest to związane z koniecznością opłacenia dodatkowej składki – tzw. wykupu udziału własnego.