Na kontuzje i różnego rodzaju urazy podczas górskich zjazdów narażeni są wszyscy przebywający na stoku. Wszystkich też dotyczą te same zasady bezpieczeństwa, które w trakcie sezonu narciarskiego nie ulegają zmianie. Przypominamy najważniejsze z nich.

W całym sezonie narciarskim w roku 2013, a więc stosunkowo niedawno, liczba działań ratunkowych przeprowadzonych przez GOPR i TOPR na zorganizowanych terenach narciarskich osiągnęła pułap niemal 6 tysięcy – wynika z raportu Najwyższej Izby Kontroli. Stałymi są pewne tendencje: urazom i kontuzjom częściej ulegali mężczyźni niż kobiety. Ze statystyk wynika, że do największej liczby wypadków dochodziło w trakcie trwania zimowych ferii i, co ciekawe, wcale nie po zmroku, ale w porze obiadowej. To właśnie w godzinach 12-14 na stokach panuje największy ruch turystyczny. Wśród przyczyn wypadków przeważały upadki, znacznie mniej było zderzeń z innymi uczestnikami zjazdów.

    Dopasuj polisę dla siebie

Zasada 1: Dostosowanie prędkości

Każdy stok narciarski, podobnie jak lodowisko czy basen, składa się z uczestników o różnych preferencjach, wieku czy możliwościach fizycznych. Zawsze jeden narciarz bądź snowboardzista będzie szybszy od innego. Dostosowanie prędkości do stoku i panujących warunków atmosferycznych pozwoli nie tylko bezpiecznie zjechać innym użytkownikom, ale przede wszystkim ograniczy ryzyko wypadku własnego. Pusta nartostrada może sprawić problemy nawet doświadczonym jeśli natrafią oni po drodze na muldy, które przy dużej prędkości będą sporym zagrożeniem dla zdrowia.

Zasada 2: Dawkowanie wysiłku

Jazda na nartach czy snowboardzie, mimo że z reguły prowadzi w dół, także stanowi niemały wysiłek. Szczególnie dla nóg i nadgarstków. Jeśli aktywny wypoczynek w górach ma trwać co najmniej kilka dni, nie warto od razu forsować organizmu kilkugodzinnym szusowaniem. Pierwszy dzień pobytu powinien być poświęcony na aklimatyzację. Trzeba liczyć się z możliwością wystąpienia zakwasów – to tym bardziej prawdopodobne w przypadku biernego trybu życia prowadzonego na co dzień. Wersja mniej optymistyczna zakłada wystąpienie kontuzji. Dlatego przed każdą wyprawą do stacji narciarskiej dobrze będzie przeprowadzić nawet kilkuminutową rozgrzewkę.

Zasada 3: Wyobraźnia

Skręcanie, hamowanie, balans ciałem – każda z tych umiejętności jest nieoceniona dla bezpiecznego i efektywnego uprawiania sportów zimowych na stoku. Do tego zestawu należy dołączyć jeszcze jedną: przewidywanie zdarzeń. I wcale nie chodzi tu to zdolności telepatyczne, a chłodną kalkulację możliwych zachowań innych użytkowników stoku. Najlepsza rada to ta mówiąca o oczach dookoła głowy. I wcale nie ma w tym przesady: ruszając w trasę należy mieć na uwadze teren przed sobą, za sobą i po bokach. A najlepiej jeszcze kask.

Zasada 4: Na trzeźwo

Jazda w stanie upojenia alkoholowego jest równie niebezpieczna dla nietrzeźwego, jak i osób postronnych, znajdujących się w tym czasie na stoku. Bardzo dużo wypadków zdarza się tuż po przerwie obiadowej, gdy strudzony narciarz czy snowboardzista nie zna umiaru w degustacji grzanego piwa serwowanego przez wiele górskich schronisk na trasie przejazdu i w pobliżu stoków. Nawet jeśli spożycie alkoholu jest tylko symboliczne, substancja ta zamiast dodawać energii osłabia organizm, który potrzebuje wysiłku w trakcie zjazdu. Niebezpieczne dla mięśni jest także zbyt intensywne biesiadowanie nocą, jeśli następny dzień ma upłynąć pod znakiem przygód na ośnieżonym stoku.

Zasada 5: Ochrona

Dawniej mało który narciarz czy snowboardzista pojawiał się na stoku bez kasku. Dziś to norma, ale i obowiązek – w Polsce dla wszystkich, którzy nie ukończyli 16 lat. Co prawda kask nie ochroni głowy w kontakcie ze skałą, ale przy zderzeniu z innym użytkownikiem stoku stwarza szansę na uniknięcie poważnej kontuzji. Jest też nieoceniony w przypadku nagłego załamania pogody i np. burzy śnieżnej. Kask jest tylko jednym z elementów ochrony. Do pozostałych należą odzież chroniąca przed zimnym wiatrem, gogle, ale i odpowiednio dobrana polisa narciarska, pozwalająca cieszyć się ze zjazdów bez obaw o finansowe konsekwencje kraksy.

Z czym na urazówkę?

Ze statystyk porównujących wypadki na nartach zjazdowych i snowboardzie wynika, że ten drugi rodzaj aktywności na górskich stokach jest nieco bezpieczniejszy, co wcale nie znaczy, że użytkownicy jednej deski mogą zapomnieć o mniej lub bardziej poważnych urazach. Po prostu na kontuzje narażone są inne części ciała. Narciarze większą uwagę powinni skupić na kolanach – rozgrzanie stawu kolanowego przed zjazdem zminimalizuje ryzyko trafienia do szpitala w razie upadku. Kostki czy staw skokowy są z kolei chronione przez buty narciarskie. Gorzej z podudziami, czyli z częścią nogi znajdującą się tuż pod kolanem, nadgarstkiem i okolicami barku.
U snowboardzistów najwięcej kontuzji dotyczy nadgarstka, następnie barku oraz obojczyka. W ich przypadku, ze względu na nieco inny rodzaj używanego obuwia i technikę jazdy, występuje ryzyko skręcenia stawu skokowego.

    Porównaj ubezpieczenia turystyczne

 

Michał Ratajczak