Jak inwestować w czasach kryzysu

W związku z sytuacją na światowych i naszym rodzimym parkiecie giełdowym, ludzie wzbraniają się przed inwestycją. Strach przed spadkami jest dodatkowo potęgowany przez media, które od jakiegoś czasu kilka razy dziennie bombardują nas informacjami o kryzysie gospodarczym. Czy w związku z tym powinniśmy zrezygnować z jakiejkolwiek formy inwestowania naszych pieniędzy i trzymać oszczędności w przysłowiowej skarpecie?
Trzymanie pieniędzy w domu jest najgorszą z możliwych decyzji. W każdym momencie nasze oszczędności tracą na wartości z powodu inflacji. Co zatem zrobić? Nie ma jednoznacznej odpowiedzi, ponieważ każda decyzja inwestycyjna zależy od wielu czynników. Przede wszystkim musisz określić Twoje nastawienie do ryzyka, znać moment zakończenia inwestycji, wiedzieć jak dużo chcesz wpłacać, a także jak duże masz doświadczenie w inwestowaniu.
W przypadku, gdy nie masz w ogóle doświadczenia, jeżeli chodzi o rynki kapitałowe i inwestowanie, to będzie ciężko określić Twoje nastawienie do ryzyka. Wiele ludzi uważa, że są skłonni do ryzyka ale w praktyce przy niewielkich nawet spadkach na giełdzie zaczynają panikować i wyprzedawać akcje albo jednostki uczestnictwa funduszy inwestycyjnych. Wyobraź sobie, że zainwestowałeś na giełdzie dużo pieniędzy i w ciągu paru dni Twoje oszczędności stopniały o kilkadziesiąt procent. Jeżeli taka myśl nie przyprawia Cię o zawał serca to naprawdę jesteś skłonny do ryzyka. W przeciwnym wypadku powinieneś wybrać mniej zyskowne, ale za to bezpieczniejsze formy inwestycji.

Inwestycja krótkoterminowa

Jeżeli masz awersję do ryzyka i chcesz zainwestować Swoje oszczędności krótkoterminowo, masz wiele możliwości bezpiecznych inwestycji. Obecnie na rynku prawie każdy bank oferuje lokaty, polisolokaty oraz produkty struturyzowane. Każda z tych form inwestycji ma swoje plusy i minusy i trzeba dokładnie porównywać oferty, aby wybrać najlepszą. Nie zarobisz tak dużo, ile mógłbyś inwestując w bardziej ryzykowne instrumenty finansowe, ale będziesz miał pewność zysku (w przypadku lokat i polisolokat) albo przynajmniej gwarancję, że nic nie stracisz (w przypadku produktów strukturyzowanych).
Bezpieczną formą inwestycji są także fundusze rynku pieniężnego, które w ciągu ostatniego roku wypracowały zysk od 2,5% do 6,5 %.
Inwestorzy skłonni do ryzyka, ale z małym doświadczeniem mogą wybierać spośród bardziej ryzykownych funduszy. Natomiast trzeba mieć skłonność do ryzyka i ogromne doświadczenie, aby kupować akcje na giełdzie. Nawet w czasie bessy znajdą się spółki, które okresowo podążają w przeciwnym kierunku niż trend, ale dla niedoświadczonych inwestorów znalezienie takich spółek do czysty hazard.  

Inwestycja długoterminowa

W przypadku inwestycji o horyzoncie kilkunastu, czy też kilkudziesięciu lat nie powinniśmy przywiązywać zbyt dużej wagi do bieżącej sytuacji na rynkach kapitałowych. Interesuje nas efekt końcowy, czyli punkt znacznie oddalony w czasie o dnia dzisiejszego. Stara zasada mówi, że powinno się kupować tanio, a sprzedawać drogo. Właśnie teraz mamy sytuację sprzyjającą kupowaniu jednostek funduszy agresywnych lub akcji. Za tę samą kwotę możesz dzisiaj nabyć o wiele więcej jednostek uczestnictwa funduszu niż w przeszłości, a w związku z tym czerpać większe profity z inwestycji za kilkanaście, kilkadziesiąt lat. Jeżeli przy tym będziesz dokonywał regularnych wpłat, odkładając na przykład na dodatkową emeryturę za pośrednictwem towarzystwa funduszy inwestycyjnych albo programu inwestycyjnego oferowanego przez towarzystwo ubezpieczeń, uśrednisz cenę zakupu jednostek inwestycyjnych.

Jak uchronić się przed spadkami

Powinieneś kontrolować na bieżąco swoją inwestycję długoterminową. Nie inwestuj tylko w jeden rodzaj funduszu. Dobrze zdywersyfikowany portfel funduszy to podstawa. W zależności od Twojego nastawienia do ryzyka ustal udział funduszy agresywnych oraz bezpiecznych. W miarę zbliżania się do końca inwestycji, zmieniaj strukturę Twojego portfela zwiększając bezpieczeństwo kapitału. Fundusze parasolowe prowadzone przez towarzystwa funduszy inwestycyjnych oraz ubezpieczeniowe programy inwestycyjne, pozwalają na przenoszenie środków pomiędzy funduszami bez konieczności ponoszenia podatku od zysków kapitałowych. Prawie wszystkie TFI i towarzystwa ubezpieczeń pozwalają na dokonywanie zmiany funduszy za pośrednictwem internetu albo telefonu.

Dlaczego warto inwestować

Niezależnie od obecnej sytuacji finansowej i gospodarczej powinniśmy inwestować oszczędności. Nasze społeczeństwo coraz bardziej się starzeje. Odsetek ludzi powyżej 65 roku życia, czyli w wieku emerytalnym, zwiększa się z roku na rok coraz szybciej. Natomiast liczba części społeczeństwa odpowiedzialnego za utrzymanie emerytów (18-44 lata) zmierza w całkowicie przeciwnym kierunku. Wnioski są bardzo proste. Jeżeli sami dodatkowo nie zaoszczędzimy kapitału na naszą przyszłą emeryturę, środki pochodzące z I i II filaru mogą okazać się niewystarczające nawet na skromne życie. Musimy tylko pamiętać o ryzyku poniesienia strat i wybierać odpowiednie formy inwestycji.

Piotr Szostakiewicz