Prawo jazdy A, A1, A2 i AM-czym się różnią?

Obecnie funkcjonują 4 kategorie prawa jazdy z grupy A — A, A1, A2 i AM. Każda z nich daje nieco inne uprawnienia i jest przewidziana dla kandydatów o różnym minimalnym wieku. Sprawdź, czym różnią się między sobą poszczególne kategorie, do czego upoważniają i w jaki sposób można je uzyskać!

Jakie są różnice pomiędzy kategoriami A, A1, A2 i AM?

Kategorie A, A1, A2 i AM różnią się pomiędzy sobą pod wieloma względami. 3 pierwsze z nich, A, A1 i A2, upoważniają do przemieszczania się po drodze np. motocyklem czy motocyklem trójkołowym. Znacznie bardziej ograniczone możliwości daje kategoria AM, która pozwala na kierowanie motorowerem czy czterokołowcem lekkim (np. quadem). Jej zaletą jest jednak dość niska dolna granica wieku, jaką trzeba osiągnąć, aby uzyskać dokument. Kurs prawa jazdy kategorii AM można bowiem rozpocząć już na 3 miesiące przed dniem 14. urodzin.

Podsumowując, poszczególne kategorie różnią się między sobą rodzajem uprawnień. Kategorie z grupy A umożliwiają podróżowanie motocyklami o określonej pojemności i mocy silnika. Kategoria AM z kolei uprawnia do jazdy wyłącznie motorowerem i czterokołowcem. Różnicę stanowi również minimalny wiek kandydata na kierowcę, bo w przypadku każdej z kategorii jest on inny.

Co ciekawe, kategorie AM i A2 funkcjonują w polskim prawie zaledwie od 2013 roku. Kategoria A2 stała się kategorią pośrednią pomiędzy A1 i A, bo upoważnia do prowadzenia motocykli o maksymalnej mocy 35 kW i motocykli trójkołowych o mocy do 15 kW. Z kolei kategoria AM została wprowadzona zamiast obowiązującej wcześniej karty motorowerowej.

Do czego uprawnia kategoria A?

Kategoria A daje najszersze uprawnienia, bo pozwala na kierowanie pojazdami uwzględnionymi we wszystkich pozostałych kategoriach z tej grupy. Mając takie prawo jazdy, możesz jeździć wszystkimi jednośladami niezależnie od ich pojemności i mocy. Oznacza to, że legalnie poprowadzisz:

• każdy motocykl;
• motorowery i czterokołowce lekkie;
• zespoły pojazdów składające się z motocykla, motoroweru lub czterokołowca i przyczepy (tylko w Polsce).

Do czego uprawnia kategoria A1?

Prawo jazdy kategorii A1 upoważnia do prowadzenia:

• motocykla o pojemności silnika do 125 cm3, mocy do 11 kW i stosunku mocy do masy własnej do 0,1 kW/kg;
• motocyklem trójkołowym o mocy do 15 kW;
• motorowerem lub czterokołowcem lekkim (kategoria AM);
• zespołem pojazdów złożonym z jednego z wymienionych powyżej pojazdów i przyczepki (tylko w Polsce).

Do czego uprawnia kategoria A2?

Jeśli masz prawo jazdy kategorii A2, możesz kierować:

• motocyklem o maksymalnej mocy 35 kW, w którym stosunek mocy do masy własnej wynosi maksymalnie 0,2 kW/kg. Ważne, aby stosunek ten nie powstał w wyniku wprowadzenia zmian w pojeździe o mocy przekraczającej dwukrotność mocy tego motocykla;
• motocyklem trójkołowym o mocy maksymalnej 15 kW;
• pojazdami z kategorii AM;
• zespołem pojazdów składającym się z motocykla o opisanych powyżej parametrach, motoroweru lub czterokołowca lekkiego i przyczepki (tylko w Polsce).

Do czego uprawnia kategoria AM?

Kategoria AM daje najbardziej ograniczone możliwości. Uprawnia do prowadzenia:

• motoroweru (pojazd 2- lub 3-kołowy z silnikiem spalinowym o pojemności skokowej nie wyższej niż 50 cm3 lub z silnikiem elektrycznym o mocy nie większej niż 4 kW, którego konstrukcja uniemożliwia jazdę szybszą niż 45 km/h);
• czterokołowca lekkiego o masie własnej niższej niż 350 kg i konstrukcji niepozwalającej na jazdę szybszą niż 45 km/h;
• zespołu pojazdów złożonego z motoroweru lub czterokołowca lekkiego połączonego z przyczepką (tylko w Polsce).

Prawo jazdy kategorii AM upoważnia również do prowadzenia roweru, wózka rowerowego czy pojazdu zaprzęgowego.
Warto wiedzieć, że osoby, które ukończyły 18 lat przed 19 stycznia 2013 roku nie muszą legitymować się prawem jazdy, aby legalnie jeździć motorowerem.

Kto może starać się o prawo jazdy kategorii A, A1, A2 i AM?

Przepisy określają, w jakim wieku można starać się o uzyskanie danej kategorii uprawnień. Najwcześniej da się otrzymać kategorię AM, a najpóźniej — A. Aby uzyskać prawo jazdy kategorii:

• AM — musisz mieć ukończone 14 lat. W przypadku osób niepełnoletnich do uczestnictwa w kursie jest niezbędna zgoda rodziców lub opiekunów prawnych;
• A1 — powinieneś mieć co najmniej 16 lat. W tym przypadku również konieczna jest pisemna zgoda rodziców lub opiekunów prawnych;
• A2 — musisz być osobą pełnoletnią;
• A — powinieneś ukończyć 20 lub 24 lata. Pierwszy próg wiekowy odnosi się do osób mających prawo jazdy kategorii A2 od co najmniej 2 lat.

Należy pamiętać, że wniosek o prawo jazdy można złożyć na 3 miesiące przed osiągnięciem wieku przewidzianego dla danej kategorii.

Jak uzyskać prawo jazdy kategorii A, A1, A2 i AM? 

Procedura ubiegania się o prawo jazdy jest zbliżona w przypadku każdej kategorii. Pierwszym krokiem zawsze powinno być zdobycie numeru PKK, czyli profilu kandydata na kierowcę. Aby to zrobić, należy złożyć wniosek w wydziale komunikacji lub odpowiednim urzędzie (w zależności od miejsca zamieszkania). Do wniosku trzeba dołączyć badania lekarskie od lekarza orzecznika stwierdzające brak przeciwwskazań do prowadzenia pojazdów oraz zdjęcie o wymiarach 35 × 45 mm. Osoby niepełnoletnie powinny mieć ze sobą również pisemną zgodę rodziców.
Numer PKK przeważnie dostaje się od razu, jednak w niektórych przypadkach czas oczekiwania wydłuża się do 1-2 dni. W razie wątpliwości, na profil kandydata na kierowcę poczekasz maksymalnie do 2 miesięcy.

Kurs na prawo jazdy

Jeśli masz już numer PKK, zapisz się do dowolnego ośrodka szkolenia kierowców. W zależności od preferencji możesz zdecydować się na wariant uwzględniający zajęcia teoretyczne i praktyczne lub wariant wyłącznie z zajęciami praktycznymi (jeśli zamierzasz samodzielnie przygotować się do państwowego egzaminu teoretycznego. W takiej sytuacji do OSK zgłaszasz się już po zdaniu części teoretycznej). Kurs w szkole nauki jazdy powinien zakończyć się zdaniem egzaminu wewnętrznego. Następnie ośrodek powinien poinformować WORD o odbyciu kursu, po czym możesz zapisać się na egzamin.

Egzamin państwowy

Egzamin państwowy odbywa się w Wojewódzkim Ośrodku Ruchu Drogowego. Po zdaniu części teoretycznej i praktycznej, która odbywa się na placu manewrowym i w ruchu drogowym, WORD poinformuje odpowiedni wydział komunikacji o uzyskaniu przez Ciebie wyniku pozytywnego.

Odebranie prawa jazdy

Przed odebraniem prawa jazdy musisz najpierw wnieść opłatę za wydanie dokumentu w wysokości 100,5 zł na rachunek bankowy odpowiedniego urzędu. Zrobisz to w kasie wydziału komunikacji, w którym składałeś wniosek, lub przelewem na konto. Dokument odbierzesz w ciągu 9 dni roboczych w urzędzie, o ile nie pojawią się żadne komplikacje. W szczególnych sytuacjach na odbiór prawa jazdy poczekasz 1-2 miesiące. Jeśli chcesz, urząd może przysłać Ci dokument pocztą.

Prawo jazdy kategorii A, A1, A2 i AM — koszty

Ceny kursów na prawo jazdy nie są ustalone odgórnie, dlatego koszt przygotowania się do egzaminu państwowego będzie zmienny, w zależności od miejscowości. Aby znaleźć najtańszą ofertę, najlepiej porównaj kilka OSK znajdujących się w Twojej okolicy.
Najmniej zapłacisz za uprawnienia kategorii AM. Takie szkolenie kosztuje ok. 1300 - 1700 zł. Ze znacznie większą ceną za kurs muszą liczyć się kandydaci na kierowców wyższych kategorii. Prawo jazdy kategorii A2 czy A to wydatek rzędu 1900 - 3300 zł.
Pamiętaj, aby w kosztach uwzględnić również cenę uzyskania orzeczenia lekarskiego (200 zł), zrobienie fotografii, opłatę za egzaminy oraz za wydanie prawa jazdy.

Motorower i motocykl a ubezpieczenie OC

Ustawa o ubezpieczeniach obowiązkowych określa, że każdy pojazd mechaniczny zarejestrowany w Polsce musi mieć ważne OC. Za niedopilnowanie tego zobowiązania  grożą poważne mandaty ze strony Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego (UFG). Dlatego pamiętaj, aby po zakupie motocykla czy motoroweru zadbać również o polisę OC.
Jeśli zależy Ci na znalezieniu tanich ofert, skorzystaj z jednej z dostępnych w internecie porównywarek ubezpieczeń. Dzięki temu zyskasz dostęp do zestawienia wielu ofert polis od różnych ubezpieczycieli. Opracowano na podstawie artykułu https://rankomat.pl/samochod/prawo-jazdy-a-a1-a2-am