Rodzaje świateł w samochodzie – opis i funkcje

Wszystkie elementy wchodzące w skład instalacji oświetleniowej i sygnalizacyjnej mają zapewnić bezpieczeństwo ruchu, umożliwić odpowiednią obsługę pojazdu oraz gwarantować komfort podróży kierowcy i jego pasażerom. Aby było to możliwe, kierowca musi zadbać o ich odpowiednią sprawność techniczną i poprawne wykorzystanie. Sprawdź, jakie światła występują w samochodzie osobowym i jakie pełnią funkcje.

Jakie są rodzaje świateł w samochodzie?

Światła samochodowe to bardzo szeroka kategoria, która dzieli się na światła wewnętrzne (oświetlenie kabiny, przedziału silnika i przestrzeni bagażowej) i zewnętrzne. Kwestię zastosowania oświetlenia samochodowego regulują unijne i krajowe akty prawne. Zgodnie z ich treścią auto powinno być wyposażone w zewnętrzne:

• światła oświetleniowe (drogowe, mijania, przeciwmgłowe przednie, cofania) służące oświetlaniu drogi przed i za pojazdem;
• światła sygnałowe (pozycyjne, hamowania, kierunku jazdy, awaryjne, przeciwmgłowe tylne, postojowe) odpowiadające za ostrzeganie innych kierowców, rowerzystów i pieszych o położeniu pojazdu na drodze;
• światła rozpoznawcze (tablicy rejestracyjnej, uprzywilejowania) pozwalające na identyfikację pojazdu;
• światła odblaskowe informujące innych uczestników ruchu o położeniu pojazdu, gdy nie działa silnik.

Przepisy prawa dokładnie określają rodzaj, liczbę, barwę, widoczność, zasięg i rozmieszczenie poszczególnych rodzajów świateł.

Światła drogowe

Światła drogowe (barwa biała lub żółta selektywna) są powszechnie określane mianem długich. Taki przydomek zyskały nie bez przyczyny, bo oświetlają drogę w odległości co najmniej 100 m przed pojazdem. Cechują się symetrycznością co oznacza, że oświetlają w jednakowy sposób prawą i lewą stronę jezdni. Ich stosowanie dopuszcza się od zmierzchu do świtu na nieoświetlonych drogach biegnących np. przez las czy teren niezabudowany. Na wykorzystanie świateł drogowych zezwala się tylko wtedy, gdy nie powodują one oślepiania innych uczestników ruchu. Co ważne, nie powinny być używane w czasie mijania się z innymi kierowcami.
Światła drogowe:

• oświetlają drogę w bardzo dalekiej odległości;
• mogą być używane do dawania sygnałów informujących o niebezpieczeństwie, o ilenie oślepiają przy tym pozostałych kierowców, rowerzystów czy pieszych.

Światła mijania

Światła mijania (barwa biała lub żółta selektywna) oświetlają drogę przed pojazdem na dystansie co najmniej 40 m. Charakteryzuje je asymetria, bo bardziej oświetlają prawą stronę jezdni. Dzięki temu w mniejszym stopniu oślepiają kierowców nadjeżdżających z naprzeciwka, a także poprawiają widoczność pieszych i rowerzystów przemieszczających się poboczem.
Światła mijania:

• oświetlają drogę przed pojazdem na niewielką odległość;
• muszą być używane w tunelach, w czasie holowania i przy pogorszonej widoczności spowodowanej np. mgłą, opadami atmosferycznymi czy zadymieniem.

Krajowe przepisy narzucają konieczność jazdy z włączonymi światłami mijania przez całą dobę, chyba że auto wyposażono w światła do jazdy dziennej.

Światła do jazdy dziennej

Światła do jazdy dziennej (barwa biała) są nieobowiązkowe i stanowią bardziej ekonomiczną alternatywę dla klasycznych świateł mijania. Powinny znajdować się nie dalej, niż 40 cm od bocznego obrysu pojazdy. Ponadto muszą być oddalone od siebie o co najmniej 60 cm. Można je wykorzystywać w ciągu dnia przy odpowiedniej przejrzystości powietrza jako legalny zamiennik świateł mijania.
Światła do jazdy dziennej:

• pomagają zmniejszyć zużycie świateł mijania, których wymiana jest przeważnie droższa;
• korzystnie wpływają na wygląd samochodu.

Światła przeciwmgłowe przednie

Światła przeciwmgłowe przednie (barwa biała lub żółta selektywna) określa się też potocznie jako przeciwmgielne. Mają postać 2 symetrycznie ulokowanych reflektorów o specjalnej budowie przesłoniętych przesłoną, która zapobiega kierowaniu wiązki światła do góry. Mogą być stosowane niezależnie przy włączonych światłach mijania i drogowych. Co do zasady, dają mało intensywne światło i nie mogą oślepiać innych kierowców czy pieszych.
Światła przeciwmgłowe przednie:

• oświetlają drogę w czasie pogorszonej widoczności;
• są stosowane na specjalnie oznaczonych drogach krętych od zmierzchu do świtu.

Światła cofania

Światła cofania (barwa biała) to w zależności od modelu 1 lub 2 lampy umieszczone z tyłu pojazdu. Zapalają się po włączeniu wstecznego biegu przy włączonym silniku. Nie powinny oślepiać innych uczestników ruchu drogowego.
Światła cofania:

• oświetlają drogę za samochodem w czasie cofania;
• informują innych uczestników ruchu o wykonywanym manewrze.

Światła pozycyjne

Światła pozycyjne przednie (barwa biała, rzadziej żółta selektywna) i tylne (barwa czerwona) stanowią podstawowe wyposażenie samochodów osobowych. W pojazdach i przyczepach, których długość przekracza 6 m stosuje się również światła pozycyjne boczne (barwa żółta).
Światła pozycyjne:

• informują innych uczestników ruchu o położeniu pojazdu w czasie jazdy i postoju;
• muszą być widoczne na odległość co najmniej 300 m przy dobrej przejrzystości powietrza.

Światła hamowania

Światła hamowania (barwa czerwona) umieszcza się symetrycznie z tyłu pojazdu. Liczą od 2 do 4 i zapalają się w momencie naciśnięcia hamulca roboczego. Dlatego potocznie określa się je również jako światła stopu. Co do zasady powinny być widoczne w pełnym słońcu z dystansu co najmniej 30 m.
Światła hamowania:

• informują innych kierowców o hamowaniu;
• są znacznie lepiej widoczne, niż światła pozycyjne tylne.

Kierunkowskazy

Światła kierunku jazdy (barwa żółta selektywna), tzw. kierunkowskazy, zapalają się i gasną z określoną częstotliwością. Są umiejscowione parami z przodu, z tyłu i z boku pojazdu. Przekazują informację o wykonywanym manewrze.
Kierunkowskazy:

• komunikują zamiar wyprzedzania;
• informują o zmianie pasa ruchu;
• sygnalizują zmianę kierunku jazdy.

Światła awaryjne

Światła awaryjne (barwa żółta), w przeciwieństwie do innych typów oświetlenia, działają przy unieruchomionym silniku. Po ich włączeniu następuje równoczesne pulsowanie wszystkich kierunkowskazów.
Światła awaryjne:

• ostrzegają innych kierowców o niebezpieczeństwie, np. o wypadku drogowym;
• informują o postoju spowodowanym uszkodzeniem pojazdu.

Światła przeciwmgłowe tylne

Światła przeciwmgłowe tylne (barwa czerwona) to 1 lub 2 lampy znajdujące się z tyłu samochodu co najmniej 10 cm od światła stop. Wyróżniają się znacznie silniejszym natężeniem, niż światła pozycyjne. Mogą być używane przy widoczności poniżej 50 m, a przy nieuzasadnionym zastosowaniu często oślepiają kierowców jadących za pojazdem.

Światła postojowe

Światła postojowe przednie (barwa biała) i tylne (barwa czerwona) stanowią nieobowiązkowe wyposażenie samochodów osobowych. Przeważnie montuje się je w pojazdach, których długość przekracza 6 m, a szerokość — 2 m. Włącza się je przy pogorszonej widoczności wyłącznie w czasie postoju.

Światła tablicy rejestracyjnej

Światło tablicy rejestracyjnej (barwa biała) włącza się synchronicznie z oświetleniem pozycyjnym. Ma oświetlać rejestrację w taki sposób, aby dało się odczytać jej numer. Co ważne, światło nie może być widoczne bezpośrednio z tyłu pojazdu.

Światła odblaskowe

W samochodach wyróżnia się światła odblaskowe tylne (barwa czerwona), boczne (barwa żółta) i przednie (barwa biała). Muszą być dobrze widoczne przy oświetleniu światłami innych pojazdów znajdujących się co najmniej 150 m od auta.

Podsumowanie

• Oświetlenie samochodu w bezpośredni sposób wpływa na bezpieczeństwo i komfort jazdy.
• Światła zewnętrzne dzielą się na oświetleniowe, sygnałowe, rozpoznawcze i odblaskowe. Zapewniają odpowiednią widoczność z przodu i z tyłu pojazdu oraz informują innych uczestników ruchu o położeniu samochodu w czasie jazdy i postoju.
• Światła mijania zaliczają się do kategorii świateł oświetleniowych i powinny być włączone przez całą dobę. Zasada ta nie dotyczy pojazdów wyposażonych w światła do jazdy dziennej, które można stosować od świtu do zmierzchu jako zamiennik świateł mijania.