Światła pozycyjne - do czego służą i jak je włączyć?

Światła pozycyjne służą do ostrzegania innych użytkowników ruchu o położeniu pojazdu na drodze. Zapewniają odpowiednią widoczność samochodu i uprzedzają innych kierowców, rowerzystów czy pieszych o obecności auta w danym miejscu. Aby w prawidłowy sposób spełniały swoją funkcję, muszą być odpowiednio używane. Sprawdź, jak włączyć światła pozycyjne i w jakich sytuacjach należy to zrobić.

Jakie są rodzaje świateł w samochodzie?

Prawidłowe funkcjonowanie systemu oświetleniowego samochodu wpływa na poziom bezpieczeństwa i komfortu jazdy kierowcy oraz jego pasażerów. Ponadto oddziałuje na widoczność auta przez innych uczestników ruchu, co ma ogromne znaczenie dla zminimalizowania ryzyka kolizji. Rodzaj, liczbę, rozmieszczenie elementów instalacji świetlnej oraz barwę i widoczność świateł określają przepisy — np. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia (Dz.U. z 2003 r. Nr 32 poz. 262 ze zm.) czy Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym (Dz.U. z 1997 r. Nr 108, poz. 802 ze zm.).
W powyższych aktach prawnych znajdują się ważne informacje dotyczące obowiązkowego oświetlenia zewnętrznego w pojeździe. Wśród niezbędnych elementów wyposażenia samochodu wymienia się m.in. światła:

• drogowe;
• mijania;
• kierunkowskazów;
• hamowania;
• oświetlające tablicę rejestracyjną;
• pozycyjne przednie;
• pozycyjne tylne;
• cofania;
• obrysowe przednie i tylne.

Każdy z wymienionych elementów oświetlenia musi być sprawne (nawet te nieużywane na co dzień). Ponadto wszystkie muszą spełniać wymagania określone w prawie. Jako przykład wytycznych można podać np. obowiązek montowania takiej samej żarówki w światłach tego samego rodzaju. Prawo określa również, że światła czerwone nie mogą być widoczne z przodu pojazdu, a białe — z tyłu (poza światłem cofania).

Czym są światła pozycyjne?

Światła pozycyjne przednie, boczne i tylne zaliczają się do kategorii oświetlenia zewnętrznego, a dokładniej do świateł sygnałowych. W pojeździe umieszcza się je parami, dlatego muszą być symetryczne, znajdować się na tej samej wysokości oraz mieć identyczną barwę i natężenie. Przeważnie są to dwa światła barwy białej lub żółtej selektywnej umieszczone w przednich reflektorach oraz dwa światła czerwone znajdujące się w tylnej lampie zespolonej. Najczęściej stosuje się w nich żarówki R5W lub R10W, tj. o mocy 5 W lub 10 W.
Światła pozycyjne powinny załączać się jednocześnie i być dobrze widoczne z odległości co najmniej 300 m. Pełnią taką samą funkcję jak pozostałe rodzaje oświetlenia należące do grupy sygnałowych. Podobnie jak światła hamowania, kierunkowskazy, światła awaryjne, przeciwmgłowe tylne, obrysowe i postojowe, mają za zadanie ostrzegać innych użytkowników ruchu o położeniu pojazdu na drodze. Służą do oznaczania auta w czasie postoju i podczas jazdy.

Uwaga! Połączenia elektryczne w pojazdach są tak opracowywane, aby nie dało się włączyć świateł drogowych, mijania, pozycyjnych przednich, obrysowych i przeciwmgłowych przednich, jeśli wcześniej nie uaktywniono świateł pozycyjnych tylnych. Ponadto włączenie świateł drogowych, mijania lub przeciwmgłowych przednich przyczynia się do automatycznego uruchomienia świateł pozycyjnych przednich i oświetlenia tablicy rejestracyjnej.

Kiedy należy włączyć światła pozycyjne?

Właściwe oświetlenie w znacznym stopniu wpływa na bezpieczeństwo kierowcy, jego pasażerów i innych uczestników ruchu. Kwestie używania świateł w sposób zgodny z obowiązującymi przepisami i utrzymywania ich w odpowiedniej sprawności dotyczą osoby prowadzącej auto. Prawo o ruchu drogowym jasno wskazuje sytuacje, w których kierowca powinien włączyć światła pozycyjne. Wśród nich wymienia się:

• holowanie w okresie niedostatecznej widoczności (Art. 31. „Warunki i zakazy holowania” — Prawo o ruchu drogowym);
• postój na jezdni lub poboczu z powodu wypadku bądź awarii pojazdu (Art. 50. „Sygnalizowanie postoju pojazdu” — Prawo o ruchu drogowym.

Uwaga! W pojeździe holowanym nie należy włączać świateł awaryjnych, bo może to wprowadzać w błąd innych uczestników ruchu. Zamiast tego trzeba umieścić w aucie po lewej tronie z tyłu trójkąt ostrzegawczy i dodatkowo, przy niedostatecznej widoczności, zapalić światła pozycyjne. Alternatywę dla trójkąta stanowią żółte sygnały błyskowe wysyłane w sposób widoczny dla innych kierowców. Ponadto pojazd holujący powinien mieć włączone światła mijania (także w czasie dobrej przejrzystości powietrza i dostatecznej widoczności).

Do czego służą światła pozycyjne?

Zgodnie z art. 50 ustawy Prawo o ruchu drogowym światła pozycyjne mają służyć do sygnalizowania postoju pojazdu. Znajdują zastosowanie w samochodach niewyposażonych w światła awaryjne, które uległy uszkodzeniu lub wypadkowi:

• na autostradzie lub „ekspresówce”;
• na drodze o nawierzchni twardej.

Nakaz sygnalizowania postoju za pomocą świateł pozycyjnych w obszarze niezabudowanym dotyczy części jezdni, na których nie można się zatrzymywać, oraz pobocza, gdy auto nie jest widoczne z dostatecznej odległości. Przy awariach i wypadkach na terenie zabudowanym konieczność włączenia świateł pozycyjnych dotyczy postoju na jezdni w miejscach niedozwolonych.

Uwaga! W razie wypadku lub awarii pojazdu niewyposażonego w światła awaryjne należy nie tylko włączyć światła pozycyjne, ale również zadbać o odpowiednie ustawienie trójkąta ostrzegawczego. Na autostradzie powinien się on znaleźć 100 m od uszkodzonego pojazdu, na terenie niezabudowanym 30-50 m od miejsca zdarzenia, a w obszarze niezabudowanym — bezpośrednio za autem lub na nim, jednak nie wyżej niż 1 m od powierzchni drogi.

 

Światła pozycyjne a postojowe — różnice

Wiele osób może nieco zdziwić fakt, że światła pozycyjne i postojowe to dwa różne rodzaje oświetlenia. Ich podobnie brzmiące nazwy są nieco mylące. Warto zapamiętać, że światła pozycyjne stanowią obowiązkowe wyposażenie pojazdu, a stwierdzenie jakichkolwiek nieprawidłowości w zakresie ich funkcjonowania podczas kontroli drogowej może skończyć się mandatem. Z kolei światła postojowe nie są niezbędne, jednak większość producentów samochodów decyduje się na ich umieszczenie w pojeździe. Poprzez ich włączenie podczas postoju w warunkach niedostatecznej widoczności można lepiej zasygnalizować obecność auta w danym miejscu. Dopuszcza się możliwość aktywowania świateł postojowych wyłącznie od strony środka jezdni (w samochodach bez przyczepy i pojazdach nie dłuższych niż 6 m).
Podsumowując, światła pozycyjne i postojowe to dwa odmienne typy oświetlenia. Pierwsze stanowią obowiązkowy element wyposażenia pojazdu. Drugie — nie są konieczne, jednak w niektórych sytuacjach mogą być używane jako alternatywa dla świateł pozycyjnych.

Jak włączyć światła pozycyjne?

Światła pozycyjne mają swoją kontrolkę na desce rozdzielczej. Po ich uruchomieniu powinien podświetlić się symbol przedstawiający dwa ułożone obok siebie reflektory z odbiegającymi od każdego z nich trzema niemal całkowicie poziomymi liniami. Takie samo oznaczenie znajduje się na pokrętle z włącznikiem świateł znajdującym się w pobliżu deski rozdzielczej lub na gałce manetki przy kierownicy. Aby uruchomić światła, należy więc przekręcić wskaźnik w odpowiednią pozycję i sprawdzić, czy zapaliła się odpowiednia kontrolka.

Światła pozycyjne — podsumowanie

Wśród elementów oświetlenia każdego pojazdu znajdują się co najmniej cztery światła pozycyjne — 2 barwy białej lub żółtej z przodu i 2 barwy czerwonej z tyłu. Niektóre modele są wyposażone również w światła pozycyjne boczne barwy żółtej. Głównym celem stosowania tego rodzaju oświetlenia jest sygnalizowanie innym uczestnikom ruchu aktualnego położenia pojazdu. Zasady jego używania określa Ustawa Prawo o ruchu drogowym. Nakazuje ona uruchamianie świateł pozycyjnych w aucie holowanym przy niedostatecznej widoczności. Muszą je też stosować pojazdy niewyposażone w światła awaryjne zatrzymujące się w określonych miejscach na autostradzie, drodze ekspresowej i na drodze o utwardzonej powierzchni.