Rzecznik Ubezpieczonych: Rozliczenie składki za niewykorzystane OC

Jeżeli nowy posiadacz pojazdu rozwiąże umowę (art. 31) zwrot części składki z tytułu niewykorzystanego okresu ochrony ubezpieczeniowej należy się osobie, która przeniosła prawo własności pojazdu (zbywcy). Taki zwrot powinien być dokonany przez zakład ubezpieczeń (bez żądania ze strony posiadacza) najpóźniej w terminie 14 dni od daty rozwiązania umowy.

Jeżeli nowy posiadacz zdecyduje się korzystać z umowy ubezpieczenia OC do końca okresu, na który była zawarta przez poprzedniego właściciela pojazdu, zakład ubezpieczeń może dokonać ponownej kalkulacji składki (rekalkulacji), a na żądanie nabywcy ma obowiązek wykonać rekalkulację.

Rekalkulacja powinna uwzględniać ryzyko ubezpieczeniowe związane z nabywcą, tj. czynniki wpływające na wysokość składki (tzn. dotychczasowy przebieg ubezpieczenia, wiek, marka pojazdu, okres posiadania prawa jazdy, etc). Jeżeli ryzyko ubezpieczeniowe będzie większe niż w przypadku zbywcy zakład ubezpieczeń wystąpi do nabywcy o dopłatę składki. Gdy ryzyko będzie mniejsze należy wystąpić do zakładu ubezpieczeń o zwrot nadpłaconej części składki.

Warto zwrócić uwagę, że rekalkulacja może być dokonana w dowolnym momencie (oczywiście przed upływem okresu 3 lat od nabycia, tj. przed upłynięciem terminu przedawnienia - (zobacz Co to jest przedawnienie roszczeń i jak długo biegnie jego okres przy umowie ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych? W jakim czasie od wypadku mogę z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych skutecznie dochodzić roszczeń?).

W naszej ocenie rekalkulacja powinna być dokonywana w oparciu o te same taryfy, które były używane przy zawieraniu umowy ubezpieczenia. Niestety, zdarza się w praktyce, że zakłady ubezpieczeń dokonują rekalkulacji składki przy użyciu taryf mających zastosowanie do umów zawieranych w dniu wykonywania ponownego obliczenia wysokości składki.

Reasumując:

1. zasady zwrotu składki należy oceniać wg stanu prawnego obowiązującego w dniu zawarcia umowy ubezpieczenia (umowy zawarte do 10 lutego 2012 r. lub umowy zawarte od 11 lutego 2012 r.);
2. zwrot składki na rzecz zbywcy pojazdu nastąpi jedynie w przypadku, gdy nabywca wypowie umowę ubezpieczenia zawartą wcześniej przez zbywcę; zwrot składki będzie przysługiwał za okres od dnia rozwiązania umowy do końca okresu ubezpieczenia (art. 31 ust. 1);
3. w pozostałych przypadkach rozwiązania umowy ubezpieczenia przed upływem okresu 12 miesięcy (np. wyrejestrowanie pojazdu, oddanie pojazdu do stacji demontażu, odstąpienie od umowy ubezpieczenia zawartej za pomocą środków porozumiewania się na odległość^[1] i in.) zwrot części składki przysługuje aktualnemu posiadaczowi pojazdu;
4. W przypadku umów zawartych do 10 lutego 2012 r. zwrot ten przysługuje jednak tylko w przypadku, gdy zakład ubezpieczeń nie wypłacił lub nie jest zobowiązany do wypłaty odszkodowania za szkody powstałe w okresie trwania umowy ubezpieczenia (art. 41 ust. 2). W przypadku umów zawartych po tej dacie nie ma takiego ograniczenia.
5. jeżeli nabywca deklaruje, że wypowie umowę ubezpieczenia zbywca aby zabezpieczyć sobie zwrot składki od kupującego powinien to ustalić w drodze umownej (np. jako element umowy sprzedaży pojazdu). Oznacza to, że nabywca w umowie powinien zobowiązać się do pokrycia kosztów części składki za korzystanie z polisy zbywcy gdyby zmienił zdanie i nie wypowiedział dotychczasowej umowy ubezpieczenia;
6. jeżeli nabywca zdecyduje się korzystać z umowy ubezpieczenia OC zbywcy i jej nie wypowie (w przypadku umów zawieranych do 10 lutego 2012 r. w przeciągu 30 dni od daty nabycia pojazdu, w przypadku umów zawieranych od 11 lutego 2012 r. przed końcem okresu, na który była zawarta) zakład ubezpieczeń może rozliczyć z nim składkę w wyniku ponownej kalkulacji jej wysokości; zakład ubezpieczeń dokona zwrotu składki, jeżeli kupujący ma zniżki wyższe niż sprzedający albo zażąda od kupującego dopłaty, jeżeli zniżki ma on niższe aniżeli miał je sprzedający (art. 31 ust. 2); na żądanie posiadacza nowego pojazdu zakład ubezpieczeń ma obowiązek dokonać rekalkulacji.

W przypadku, gdyby Państwa problemy wymagały szerszego wyjaśnienia zapraszamy do skorzystania z porad ekspertów udzielanych podczas dyżurów telefonicznych. Dyżury te odbywają się od poniedziałku do piątku pod numerem telefonu: 22 333-73-28 w godzinach 8.00 - 16.00 oraz 17.00 - 19.00.

Opracowanie przygotował Marcin Bielecki, specjalista w Biurze Rzecznik Ubezpieczonych

Źródło: portal Rzecznika Ubezpieczonych


 

[1] Ustawa z dnia 2 marca 2000 r. o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny (Dz. U. nr 22, poz. 271).