Pytanie Czytelnika: Renta rodzinna po zmarłym rodzicu

Ukończyłem 25 lat. Moja mama zmarła, a ojciec otrzymywał rentę rodzinną. Obecnie przechodzi na emeryturę. Chciałbym wiedzieć, czy mimo to nadal przysługuje mi renta rodzinna po zmarłej matce?

Odpowiedzi udziela Przemysław Gogojewicz specjalista w zakresie prawa pracy i ubezpieczeń społecznych:

Prawo do renty rodzinnej będzie przysługiwało po matce będzie przysługiwało dziecku, jeżeli osiągnęło 25 lat życia, będąc na ostatnim roku studiów w szkole wyższej. Wówczas prawo do renty rodzinnej przedłuża się do zakończenia tego roku studiów. Ustawodawca przyjmuje, że z dniem ukończenia granicy wiekowej 25 lat prawo do renty rodzinnej ustaje bez względu na okres, jaki pozostał do zakończenia nauki w szkole, jeżeli jest ona odbywana w szkole niebędącej szkołą wyższą.

Jedyny wyjątek - w odniesieniu do odbywania studiów w szkole wyższej - ustanowiony został w art. 68 ust. 2 ustawy, dopuszczając dalsze, maksymalne przedłużenie okresu pobierania renty rodzinnej przez dziecko, które osiągnęło wiek 25 lat, będąc na ostatnim roku studiów w szkole wyższej, do zakończenia tego ostatniego roku studiów.

W ocenie Sądu Najwyższego wykładnia celowościowa i funkcjonalna tego przepisu przemawia za możliwością wyjątkowego przedłużenia prawa do renty rodzinnej tylko tym studentom, którym brakuje już niewiele miesięcy do zdobycia dyplomu wyższych studiów, a pozbawienie ich w tym krótkim okresie prawa do renty rodzinnej mogłoby doprowadzić do zaniechania dalszej nauki i zaprzepaszczenia kilkuletnich starań, zmierzających do uzyskania wyższych kwalifikacji zawodowych i możliwości zatrudnienia zgodnej z ich poziomem (Wyrok Sądu Najwyższego - Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych z dnia 3 marca 2011 r. II UK 303/2010).

Wysokość renty rodzinnej ustalana jest w zależności od ilości osób uprawnionych do świadczenia oraz wysokości kwoty świadczenia, która przysługiwałaby zmarłemu. Renta rodzinna dla jednej osoby uprawnionej wynosi 85% świadczenia, które przysługiwałoby zmarłemu, dla dwóch osób uprawnionych - 90%, dla trzech lub więcej - 95% (art. 73 u.e.r.).

Za kwotę świadczenia, która przysługiwałaby zmarłemu uważa się kwotę emerytury lub renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy. 

Wszystkim uprawnionym przysługuje jedna łączna renta rodzinna, która podlega podziałowi na równe części między uprawnionych. W przypadku, gdy do renty rodzinnej uprawnione są osoby małoletnie lub osoby pełnoletnie, nad którymi ustanowiona została opieka prawna, wypłata świadczenia następuje do rąk opiekuna (art. 131 u.e.r.). 

Podstawa prawna:
Ustawa z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2004 r. nr 39, poz. 353 ze zm.).

Przemysław Gogojewicz

Specjalista w zakresie prawa pracy i ubezpieczeń społecznych
www.gogojewicz.com