Ostatnie miesiące przyniosły emocjonującą dyskusję na temat pokrywania kosztów leczenia ofiar wypadków komunikacyjnych ze środków pochodzących ze składek ubezpieczeniowych za ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych. Rzecznik Ubezpieczonych korzystając ze swoich uprawnień do opiniowania projektów aktów prawnych przekazał Ministerstwu Zdrowia szeroką opinię do propozycji resortu, szczególnie zwracając uwagę na zagrożenia płynące z tego nowatorskiego na polskim rynku ubezpieczeniowego rozwiązania postrzegając skutki planowanych zmian przez pryzmat ochrony interesów jego konsumentów. W ocenie Rzecznika Ubezpieczonych przyjęte w projekcie generalne cele reformy wydają się co do zasady słuszne, tym niemniej projekt zarówno w pierwotnej wersji, jak i tej skierowanej na Radę Ministrów wywołuje nadal szereg poważnych wątpliwości, które wymagają pogłębionej analizy i dłuższej dyskusji - miejmy nadzieję, że odbędzie się ona podczas dalszego postępowania legislacyjnego w ramach komisji sejmowych.
Rzecznik, prezentując swoje stanowisko do pierwotnego projektu, zwracał uwagę, że odrębnym zagadnieniem w projektowanej ustawie są zapisy, które przewidują restrykcje wobec "pijanych kierowców", a zupełnie innym w swym charakterze kwestie związane z pokrywaniem przez wszystkich posiadaczy pojazdów kosztów leczenia ofiar wypadków, postulując, aby te dwie zasadniczo różne płaszczyzny, którymi zajmuje się projekt ustawy, dyskutować odrębnie, gdyż istnieje obawa, aby te zagadnienia w czasie prac nie przenikały się, prowadząc do pochopnych i nietrafnych rozstrzygnięć. Tak się po trosze stało, bowiem
w ostatecznie sformułowanym w resorcie zdrowia projekcie z dnia 7 listopada 2006r. poza pierwotnym zakresem regulacji, znalazły się kwestie związane z "sankcjonowaniem" za pomocą podwyższonej składki osób prowadzących pojazdy mechaniczne po użyciu alkoholu lub podobnie działającego środka, w tym pod wypływem środków odurzających, substancji psychotropowych lub środków zastępczych w rozumieniu przepisów o przeciwdziałaniu narkomanii.
Opiniując regulacje pierwotnego projektu, Rzecznik pozytywnie odniósł się do planowanych kierunków zmian, mających na celu
dodatkowe obciążanie podwyższonymi składkami za ubezpieczenie OC osób, które dopuściły się wykroczenia bądź przestępstwa, prowadząc pojazd w stanie nietrzeźwości lub po użyciu innych środków w rozumieniu przepisów o przeciwdziałaniu narkomanii.
Rzecznik, bowiem od szeregu lat pozostaje zdecydowanym zwolennikiem radykalnych, możliwie jak najszerszych działań w tym zakresie, co bez wątpienia pozostaje zgodne z wolą ogółu polskiego społeczeństwa.
Zdaniem Rzecznika oprócz sankcji karnych prewencyjną i wyjątkowo efektywną jest sankcja finansowa, która czasami bardziej od sankcji karnej zmusza do zastanowienia się potencjalnego sprawcy przed podjęciem określonych czynności (dotyczy szczególnie jazdy pojazdem pod wpływem alkoholu). Rzecznik wyrażał nadzieję, iż wprowadzenie regulacji w tym zakresie, a następnie odpowiednie jej medialne nagłośnienie poprawi sytuację w tym obszarze.
Niestety z tych pierwotnie planowanych rozwiązań w ostatniej fazie prac legislacyjnych w Ministerstwie z niewiadomych względów zrezygnowano [1]. W ocenie Rzecznika zasadnym w przyszłości wydaje się powrót do tych pomysłów, gdyż pewnego rodzaju "sankcja finansowa" co do zasady wydawała się rozwiązaniem słusznym w możliwie szerokim wspieraniu działań na rzecz
przeciwdziałania pladze pijanych kierowców na polskich drogach.
Drugą i, jak się okazało, zasadniczą dla projektu materią, stało się
obciążenie sprawców wypadków drogowych kosztami leczenia ich ofiar występujące w znacznej części systemów prawnych, w tym również w krajach wspólnoty europejskiej. Można sądzić, że polski projekt regulacji to kolejny krok do upowszechniania tego typu rozwiązań w systemach prawnych.
Abstrahując od oceny słuszności tego typu rozwiązań systemowych, zarówno pierwotne jak i ostateczne propozycje resortu zdrowia wywołują szereg wątpliwości konstytucyjnych, cywilnoprawnych i funkcjonalnych. Opiniując pierwotny projekt ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz niektórych innych ustaw zwrócono uwagę na zasadniczy w ocenie Rzecznika problem, którym było
objęcie obowiązkiem pokrywania kosztów leczenia ofiar wypadków wyłącznie posiadaczy pojazdów mechanicznych.